Wat het spelen op een elektrische gitaar zo leuk en aantrekkelijk maakt is dat je er ontzettend veel verschillende soorten geluid mee kunt creëren. Doormiddel van gitaareffecten ontwikkel je een eigen sound.
Maar wat is nou een gitaareffect? En welke verschillende soorten gitaareffecten zijn er?
In dit artikel helpen we je een eindje op weg, zodat jij binnen de kortste keren jouw eigen unieke sound weet te maken met gitaareffecten.
Wat is een gitaareffect?
Een geluidseffect dat het geluid van je gitaar op een bepaalde manier vervormt noemen we ook wel een gitaareffect. Er zijn talloze verschillende gitaareffecten, maar de meest bekende zijn de distortion, delay en overdrive.
Soorten gitaareffecten
Misschien sta jij wel eens in de muziekwinkel te kijken naar de verschillende effecten pedalen voor jouw elektrische gitaar, maar weet je absoluut niet welke je moet kiezen. Bedenk voor de aankoop goed naar welk geluid je op zoek bent.
Grofweg kunnen de effect pedalen in vier groepen onderverdeeld worden:
1. Vervormingspedaal
2. Compressor, booster en envelope-filter
3. Tijd gebaseerd effectpedaal
4. Modulatiepedaal
1. Vervormingspedaal
Een vervormingspedaal staat bekend om zijn rauwe en krachtige, overstuurde gitaargeluid. Dit type vervormingspedaal wordt dan ook veel gebruikt voor het creëren van een stevige rock- of metal sound.
Er zijn verschillende soorten vervormingspedalen, zoals een overdrive pedaal, een distortion pedaal of een fuzz pedaal.
Overdrive
Een overdrive pedaal heeft een licht overstuurd geluid. Dit wordt ook wel gebruikt om een buizenversterker net dat extra duwtje te geven, waardoor er een dikke en stevige klank ontstaat.
Overdrive pedalen zijn erg populair in de rockmuziek.
Distortion
Ga je voor een zwaarder overstuurd geluid? Kies dan voor een disortion pedaal. Distortion/vervorming, wordt over het algemeen gebruikt voor een hardere vervorming dan die van de overdrive, maar minder wild dan fuzz.
Zo krijg je een nog meer metal of rock sound!
Fuzz
Het Fuzz pedaal is een van de oudsten onder de pedaal effecten. Dit pedaal geeft een korrelig, zoemend effect dat vergelijkbaar is met geluid van defecte elektronica of een defecte voorversterker.
Het Fuzz pedaaleffect werd populair in het psychedelische rock tijdperk tijdens de je jaren ’60.
Ook tegenwoordig wordt dit effect gezien als muzikale topper. Artiesten die onder anderen veel gebruik gemaakt hebben van Fuzz pedalen zijn Jimi Hendrix, David Gilmour en Carlos Santana.
Populaire vervormingspedalen
2. Compressor, booster en envelope-filter
Deze compressor, booster en envelope-filter zijn allemaal gitaareffecten die het volume van je gitaar beïnvloeden.
Compressor
Zo worden compressors gebruikt om een meer gelijkmatige gitaarsound te creëren: het gitaargeluid wordt als het ware in elkaar gedrukt. Harde klanken worden zachter, zachte klanken worden harder.
Booster
Zoals de naam al doet vermoeden, wordt bij een booster het volume versterkt zonder te vervormen. Vaak worden boosters dan ook gebruikt om met één druk op de knop het gitaargeluid boven de band uit tillen.
Envelope-filter
Een envelope-filter gebruik je om bepaalde frequenties uit gitaarsignalen te filteren.
Een voorbeeld hiervan is een wah-pedaal, waarbij je door middel van een voetschakelaar kunt bepalen welke frequenties weg gefilterd dienen te worden. Dit doe je door het pedaal ritmisch heen en weer te bewegen.
Populaire volume pedalen
3. Tijd gebaseerd effect pedaal
Gitaareffecten die gebaseerd zijn op tijd noemen we ook wel tijd gebaseerde gitaar effecten. Het geluid van de gitaar of een kopie van het geluid wordt vertraagd.
Hierdoor ontstaat er een echo of galm over het gitaargeluid. Reverb en delay effecten zijn veelgebruikte tijd gebaseerde gitaareffecten.
Reverb
Een reverb effect geeft een galm aan je gitaargeluid. Dit gebeurt doormiddel van vertraging. Vervolgens wordt het vertraagde signaal opnieuw weergegeven. Er is bijna geen verschil te horen tussen de herhalende klank en het nieuwe signaal. Beide geluiden vormen samen een geheel nieuw geluid.
Delay
Je kunt bij een delayeffect zelf bepalen hoe vaak de echo van een gitaarsignaal wordt herhaald, op welk volume dit wordt herhaald en hoelang dit effect duurt. Veel leadgitaristen gebruiken dit effect voor een vollere klank tijdens solo’s.
Populaire Reverb & Delay pedalen
4. Modulatiepedaal
Bij modulatie wordt er extra dimensie gegeven aan een gitaargeluid door met behulp van technische componenten iets aan het originele signaal toe te voegen of aan te passen.
Voorbeelden van modulatie effecten zijn chorus, flanger en phaser.
Chorus
Bij chorus wordt het input signaal en splitst het vervolgens. Vervolgens hoor je deze kopie op een andere toonhoogte een aantal keren naast het originele signaal. De klank wordt voller. Dit stimuleert het ‘zwevende’ effect van een orkest of zangkoor.
Flanger
Het flanger effect is ontstaan in de jaren ’60, toen men muziek opnam op een band, en het vervolgens op twee bandrecorders simultaan afspeelde. Je hoort de geluidssignalen tegelijk, maar met een kleine vertraging ertussen. De eerste beroemde gitarist die de flanger gebruikte was Jimi Hendrix.
Phaser
De flanger en de phaser lijken erg op elkaar. Het grote verschil is echter dat de phaser een stuk subtieler klinkt. Phaser wordt veel toegepast in reggae, punk en funk.
Populaire modulatie pedalen
De volgorde van aansluiten
Wanneer je om de tijd een nieuw effectpedaal koopt, wordt je pedalboard op den duur steeds voller.
Houd er bij de volgorde van aansluiten rekening mee dat je octaaf-effectpedalen of stemapparaten niet na een distortion of overdrive plaatst, omdat dit meestal niet fantastisch klinkt.
Houd bij het aansluiten van je pedalen rekening met de volgorde waarin je ze aansluit. Je tuner aansluiten na je distortion pedaal is bijvoorbeeld geen goed idee.
Je wil namelijk zorgen dat het geluid dat je tuner binnenkomt zo clean mogelijk is, dus is het niet verstandig om de tuner na andere effecten te plaatsen.
Wat ook voor problemen kan zorgen in de volgorde van aansluiten is ruis. Plaats pedalen die volume kunnen toevoegen vooraan in de effect-ketting om ruis te voorkomen.
Denk hierbij aan EQ’s, overdrives, distortions, compressors en wah’s.
Over het algemeen is de standaard volgorde als volgt (waar ook meteen een handig ezelsbruggetje voor is):
Ezelsbruggetje Volgorde van effecten
Which Wah / Phaser
Chain Compressor
Of Overdrive (Distortion, Fuzz, Gain, Crunch)
Effect EQ
Pedals Pitch (Vibrato, Whammy Pedal, Pitch Shifters, Octaver)
Makes Modulatie (Chorus, Flanger, Envelope Filters)
Life Level (Volume, Tremolo, Noise Gate, Limiter, Compressor)
Easier Echo (Delay)
(Dit ezelsbruggetje heb ik gezien op justinguitar.com)
Natuurlijk kan je je pedalen juist aansluiten zoals het ‘niet hoort’, als dit de bepaalde sound geeft die je zoekt. Maar natuurlijk blijft het wel altijd verstandig om je tuner als eerste in je effecten chain te hebben.
En spelen maar!
Bovenstaande uitleg over gitaareffecten geeft een globaal beeld van welke gitaareffecten er zijn. Maar dit zijn lang niet alle effecten. Er zijn nog veel meer effecten verkrijgbaar.
Denk bijvoorbeeld aan multi-effecten, waarbij je meerdere effecten in een pedaal hebt.
Bedenk voordat je een keuze maakt goed naar wat voor geluid jij op zoek bent. Probeer ook altijd verschillende effecten uit te proberen. Doe dit bijvoorbeeld in een muziekwinkel, of bij vrienden met kennis over gitaareffecten.
Door verschillende pedalen uit te proberen kom jij er vanzelf achter welk effect de sound geeft die je zoekt!
Meer artikelen
Welke snaren moet ik kiezen voor mijn elektrische gitaar? [Handige gids!]
Elektrisch gitaar leren spelen: zó doe je dat!
Gitaar: 12 dringende vragen beantwoord!
De top 20 beste gitaar cadeau tips! Gegarandeerd een succes!
Wanneer moet je de buizen vervangen van je gitaarversterker? [+ meer tips!]
Recente artikelen
Belangrijk! 5x beste gehoorbescherming voor baby's en kinderen!
Het luidste concert dat ooit werd gegeven, daarover verschillen de verhalen. The Who, Deep Purple en Mötorhead stonden bekend om hun meer dan 100 decibellen, maar ook een onschuldig ogend trio...
De ultieme “microfoon kopen” gids! [Alles wat je moet weten!]
Het uitkiezen van een microfoon is niet makkelijk. Je hebt namelijk zo ontzettend veel keus dat je door de microfoons de opnamestudio niet meer ziet. In dit artikel help ik je een handje. Ik leg...