Wat is het verschil tussen een keyboard en piano? [+ Overzicht]


Wat is het verschil tussen een keyboard en een piano? Wat zijn de voor- en nadelen en de mogelijkheden van beide muziekinstrumenten?

Hier was ik zelf ook wel benieuwd naar. Het is dan ook een onderwerp dat veel mensen bezig houdt.

Een keyboard is een digitaal instrument met vaak 61 toetsen, veel mogelijkheden en wordt vaak gebruikt in pop- en elektronische muziek. Een digitale piano wordt vooral gebruikt om een akoestische piano na te bootsen. Deze heeft vaak 88 toetsen en wordt veel gebruikt in klassiek en jazz.

We zullen hieronder wat uitgebreider de belangrijkste verschillen en overeenkomsten bespreken. Het is helemaal aan jou en jouw ambities en voorkeuren waar de keuze naar uit zal gaan.

Met de onderstaande informatie weet je in ieder geval waar je voor kiest als je één van deze instrumenten kiest.

Onderhoud en levensduur

Vooraf moeten we nog onderscheid maken tussen de akoestische en de digitale (elektrische) piano. De akoestische piano laten we hier even buiten beschouwing als afzonderlijke categorie.

Wel is het een feit dat de akoestische en de digitale piano dichter bij elkaar liggen dan de de digitale piano bij het keyboard. De akoestische piano is namelijk de ‘echte’ piano, dus zonder snoer.

Het verschil in onderhoud met een keyboard zal hier duidelijk zijn; hij moet regelmatig gestemd worden en biedt geen andere mogelijkheden dan die je van een klassieke piano of vleugel mag verwachten.

Er zijn uiteraard geen mogelijkheden om andere ‘geluiden’ te produceren of andere instrumenten na te bootsen. Iets wat de digitale piano vaak wel kan.

De levensduur van een akoestische piano is zeer lang, tot wel 100 jaar of meer. Maar ook een keyboard of digitale piano kan lang meegaan (decennia) en deze hebben nauwelijks onderhoud nodig.

Het gaat hieronder dus om de verschillen en overeenkomsten die er zijn met betrekking tot het keyboard en de digitale piano. Maar die verschillen en overeenkomsten zijn natuurlijk ook deels van toepassing op de akoestische piano.

Twee verschillende instrumenten

Hoewel sommige mensen ze door elkaar halen: piano en keyboard zijn echt twee verschillende instrumenten. Ze hebben allebei een toetsenbord met dezelfde noten, maar daar houdt de overeenkomst wel op.

Om te beginnen: Een piano heeft 88 toetsen, te beginnen met de A en een keyboard meestal 61, welke vaak begint met een C of een F. Dat is meteen het meest opvallende verschil. Het klavier is dus verschillend in grootte.

De piano is vaak veel zwaarder in gewicht dan het keyboard. Deze is dus minder geschikt om te verplaatsen.

Accent op pianoklank of op andere geluiden

Een keyboard zit vol met muziekinstrumenten en automatische begeleidingen.

Je kunt er allerlei geluiden mee produceren, ze combineren, opslaan en herhalen. Er zijn volop slaginstrumenten en voorgeprogrammeerde ritmes die je naar harte lust kunt inzetten.

Eigenlijk heb je een complete band in je keyboard. Een digitale piano doet vooral een echte piano na. En dat doet hij (veel) beter dan een keyboard.

Weliswaar biedt de digitale piano ook wel de mogelijkheid om de klank aan te passen.

Zo kun je er bijvoorbeeld verschillende types piano op laten klinken en ook vaak een orgel, clavecimbel en andere bestaande toetseninstrumenten. Maar de focus ligt op de klank van de piano.

Digitale piano in woonkamer

Is een piano of een keyboard beter voor mij?

Wil je echt piano leren spelen, dan heb je idealiter ook een echte piano nodig, al was het maar omdat je het hele klavier nodig hebt met alle 88 toetsen.

Daarentegen is het niet onmogelijk om piano te leren spelen op een keyboard.

Wil je graag muziek produceren met verschillende klanken en effecten en ook vaak op verschillende locaties spelen, dan is het keyboard de betere keuze, al zijn er ook lichtgewicht digitale piano’s.

Gevoel van de instrumenten: verschillende aanslag

De manier van aanslaan van de vingers op de toetsen voelt ook anders.

Een piano heeft een wat zwaardere aanslag. Ook als de piano digitaal is, is het effect van een binnenwerk met hamertjes vaak nagebootst, zodat het lijkt of je op een akoestisch instrument speelt.

Hammer action wordt dat genoemd.

Als je op een digitale piano speelt verschilt de aanslag weinig met die van de ‘echte’ piano. Dat is tenminste het streven.

Een keyboard heeft een zeer lichte aanslag. Je speelt er dan ook op een andere manier op.

In een aantal opzichten is het gemakkelijker: Je kunt heel gemakkelijk over het hele klavier heen en weer roetsjen. De toetsen zijn licht, glad en afgerond.

Als je dat bij de piano zou doen (wat wel kan) haal je al snel je vingers open. Dat komt door de grotere weerstand en de scherpere kanten van de toetsen.

Functies en mogelijkheden

Dankzij de hammer action kun je mooi fraseren, dynamiek aanbrengen (hard en zacht laten klinken) en spelen alsof het een traditionele piano of vleugel is.

Dit is vooral bij klassieke muziek heel belangrijk. Het keyboard is in principe niet bedoeld voor het spelen van klassieke muziek.

De klank van de digitale piano is dus die van een piano. Dat is de eerste prioriteit.

Als je op een keyboard een pianogeluid kiest, klinkt deze lang niet zo mooi als op de digitale piano. Dat is dan ook niet de bedoeling bij het keyboard.

Een keyboard heeft daarentegen veel meer mogelijkheden tot begeleiding van o.a. ritmesecties. De digitale piano legt daar niet het accent op.

Een piano heeft een goede mogelijkheid om de tonen te laten doorklinken, middels een pedaal. Je hebt dat pedaal ook echt nodig als je pianomuziek wilt spelen en laten klinken als op een piano of vleugel.

Bij de duurdere modellen is het pedaal geïntegreerd en op de zelfde wijze te bedienen als bij de traditionele piano. Bij de compactere en meer voordelige uitvoeringen van de digitale piano kun je een los pedaal kopen.

Je plugt het in en gebruikt het verder zoals het klassieke pedaal.

Het uiterlijk van beide instrumenten is ook anders: De digitale piano ziet er vaak uit als een echte piano, al hoeft dat niet altijd het geval te zijn.

De duurdere exemplaren onderscheiden zich met een prachtige houten kast niet van de akoestische piano’s en vleugels. Toch blijft het natuurlijk een instrument zonder snaren en hamers.

Er wordt gebruik gemaakt van zorgvuldig opgenomen en verwerkt geluid van echte piano’s en vleugels. Het keyboard genereert klanken die voor een groot deel niet per se bedoeld zijn om ‘echte’ instrumenten na te bootsen.

Verschil in prijs

Een keyboard is al zeer voordelig verkrijgbaar, voor al 100 á 200 euro heb je er een, maar de betere instrumenten kunnen prijzig zijn.

De digitale pianomodellen beginnen vaak pas vanaf zo’n 400 euro en kunnen oplopen tot zeer prijzig.

Een akoestische piano begint daarentegen pas bij vele duizenden euro’s en kan snel oplopen tot meerdere tienduizenden euro’s!

In dat laatste geval is het wel een waardevaste investering voor lange tijd.

Conclusie

In onderstaande tabel heb ik in een handig overzicht de verschillen tussen een keyboard en een piano neergezet.

KeyboardPiano
KlankVeel verschillende (maar ‘neppe’) klanken en geluidenMooi akoestisch pianogeluid
ToetsenMeestal 61Bijna altijd 88
AanslagLichtZwaarder (hammer action)
FunctiesAutomatische ritmes en begeleidingWeinig begeleidingsmogelijkheden
MuzieksoortVooral pop- en andere populaire muziekVooral klassiek, jazz en pop
PrijsVaak zeer voordeligVan betaalbaar tot prijzig

Meer artikelen

Keyboard of piano leren spelen op oudere leeftijd? Geen probleem!
Piano of keyboard leren spelen zonder noten lezen? Ontdek hier hoe!
Piano of keyboard leren spelen aan je kind? Ontdek hier hoe!
Keyboard of piano leren spelen met kleuren? Zo doe je dat!
Wat is een MIDI Keyboard?

Recente artikelen