Gitaar spelen vinden veel mensen een leuke bezigheid voor in hun vrije tijd. Je kunt met dit instrument veel diverse deuntjes spelen, van country liedjes tot de allernieuwste pop songs op de radio.
Maarr.. hoe wordt een gitaar eigenlijk gemaakt?
In dit artikel vertel ik je welke onderdelen er precies gebruikt worden, wat veelgebruikte, maar ook alternatieve materialen zijn voor gitaren en hoe het productieproces van zowel een akoestische als elektrische gitaar in elkaar zit.
Onderdelen van akoestische en elektrische gitaren
In de wereld van gitaren zijn er twee grote categorieën, de akoestische en de elektrische gitaar, welke bestaan uit verschillende onderdelen.
Waar bestaat een akoestische gitaar uit?
Er zijn verschillende soorten akoestische modellen van gitaren, waarbij de bekendste de klassieke (Spaanse) gitaar, de western gitaar, de resonatorgitaar en de archtop gitaar zijn. Hierbij is er verschil in het type snaar dat gebruikt wordt en er zit verschil in de klankkast.
Echter, al deze gitaren bestaan uit een hals, klankkast en een kop. Op deze kop zijn de stemmechanieken gemonteerd, zodat je de snaren kunt stemmen. Deze snaren lopen over de topkam vanaf de stemmechanieken via de hals naar de brug.
Op de hals is een toets gelijmd, wat een lange lat is waarop de frets bevestigd zijn. In de hals zit tevens een stalen pen die voorkomt dat de hals breekt of kromtrekt door de hoge spanning op de snaren.
De hals mondt uit in de klankkast, welke bestaat uit een bovenblad met een klankgat erin. Dit is een rond gat waar de snaren overheen gespannen zijn. Daarentegen zijn er ook F-vormige klankgaten, zoals een viool ook heeft.
Op het bovenblad zit de brug, wat een breed, plat plaatje is waarop het brugzadel en de snaren vastzitten. Het brugzadel brengt hierbij de trilling uit de snaren over op het bovenblad, waardoor de lucht in de klankkast trilt en een versterking van het geluid optreedt.
Waar bestaat een elektrische gitaar uit?
Een elektrische gitaar zit anders in elkaar en de trillingen worden hierbij omgezet door het gitaarelement in een elektrisch signaal. Dit kan naar een versterker worden gestuurd, welke het vervolgens omzet in geluid. Hierdoor dient het lichaam van een elektrische gitaar enkel als behuizing en tegengewicht voor de hals en de kop.
Deze body, hals en kop zijn vaak van hout gemaakt, waarbij ook bij een elektrische gitaar de stemmechanieken op de kop zijn bevestigd. Onder de kop zit de topkam, welke de snaren netjes op afstand van elkaar houdt. Vanaf de topkam lopen de snaren via de hals naar de brug.
De elektrische gitaar is eveneens voorzien van een toets met de frets erop. Een elektrische gitaar kan verschillende soorten bruggen hebben, waarbij vaak een gefixeerde brug of een model met een vibratosysteem wordt gebruikt.
Tussen de brug en de toets zitten één of meerdere gitaar elementen. Deze elementen zetten met behulp van inductie een trilling uit de snaren om in een elektrisch signaal. Dit signaal gaat via de volumeknop en één of meerdere tone circuits naar de jack output van de gitaar.
Als de elektrische gitaar uit meerdere elementen bestaat, wordt met een elementschakelaar bepaald welk element de trilling zal omzetten. Dit kan ook een combinatie van elementen zijn.
Tot slot is er om de elementen en onder de snaren vaak een slagplaat bevestigd, wat een plastieken plaat is dat de body tegen krassen beschermt.
Veelgebruikte materialen en houtsoorten in gitaren
Gitaren kunnen van veel soorten materialen en houtsoorten opgebouwd worden en dit is heel belangrijk voor de klank. Voor akoestische gitaren worden vaak de volgende houtsoorten gebruikt:
- Dennenhout
- Esdoorn
- Hardhout
- Mahonie
- Sparrenhout
- Vurenhout
Deze materialen worden vaak voor de klankkast gebruikt en zorgen voor stevigheid en een diepe toon. Voor het klankblad wordt vaak zachter hout gebruikt om een klank niet schel te laten overkomen.
Voor de zijkant en het achterblad zijn de houtsoorten beukenhout, esdoorn en notenhout geschikt. De hals bestaat daarbij juist weer uit ceder of mahonie. Er kunnen ook verschillende snaren op een gitaar zitten, zoals nylon en metaal.
Voor een elektrische gitaar wordt gebruikgemaakt van:
- Ebbenhout
- Elzenhout
- Esdoorn
- Mahonie
- Palissander
Wanneer zwaar hout wordt gebruikt, is er een kleinere interne demping, zodat de resonantie van het materiaal ook sterker is. Zacht hout geeft daarentegen juist een milde, warme toon.
Het productieproces van een akoestische gitaar
Het met de hand maken van gitaren gebeurt nog steeds, maar steeds meer gitaarbouwers maken gebruik van computergestuurde massaproductie. Zo wordt de kwaliteit gehandhaafd en de efficiëntie en productiviteit verhoogd. Hierbij wordt vaak gebruikgemaakt van bewerkingssoftware.
Met een speciaal computersysteem kunnen tweedimensionale en driedimensionale modellen van gitaren ontworpen worden, welke worden bekeken voor er fysieke gitaren van worden gemaakt. In het bewerkingscentrum gaat een ander computergestuurde machine vervolgens aan de slag om de 2D-stukken uit te snijden.
Deze stukken worden geassembleerd door een medewerker met een lasser. Naast gitaarlichamen, worden op deze manier ook fretboards, halzen en andere delen van gitaren uitgesneden. Hierbij zijn de fretboards waterpas en er wordt een vorm ingebracht door middel van het proces fretdressing.
Uiteindelijk moet een vakman de gitaar nog in elkaar zetten en daardoor dienen de computergestuurde systemen enkel als ondersteuning.
In het filmpje hieronder zie je dit proces in werking:
Het productieproces van een elektrische gitaar
Elektrische gitaren worden op een vergelijkbare manier gemaakt als het hierboven productieproces van een akoestische gitaar. Hierbij worden uiteraard alleen andere instellingen gebruikt. Het lichaam moet bijvoorbeeld 3,5 tot 4 kilogram wegen.
Door het automatiseren van de productie van onderdelen wordt het gitaarbouwen een stuk eenvoudiger en preciezer. Zo worden fouten geminimaliseerd en zijn gitaren betaalbaarder geworden.
Zie hieronder in het filmpje hoe een Fender gitaar van begin tot eind in elkaar gezet wordt:
Alternatieve materialen waar gitaren tegenwoordig ook van gemaakt worden
Er zijn een aantal alternatieve materialen waar gitaren tegenwoordig ook van gemaakt worden in plaats van hout.
1. Metaal
Metaal wordt al op diverse manieren gebruikt in gitaren, denk bijvoorbeeld aan de metalen snaren. Er worden daarnaast ook plectrums van metaal gemaakt en diverse knoppen op een elektrische gitaar bestaan uit het materiaal.
Dit komt doordat het een erg stevig materiaal is, dat niet snel beschadigt en voor vele doeleinden kan worden gebruikt.
Daarnaast worden er ook gitaren zelf gemaakt van metaal! Dit geeft een unieke look en sound. Denk hierbij aan resonator gitaren, maar er zijn ook gewone elektrische gitaren met een metalen body.
2. Koolstofvezel
Brugplaten worden veelal van koolstofvezel gemaakt en dit zorgt ervoor dat de gitaar lichter is, maar wel een stuk luider klinkt. Tevens is het materiaal erg duurzaam en het gaat lang mee.
Er zijn ook gitaren waarvan de body volledig van dit materiaal is gemaakt. Bekijk die hieronder maar eens!
3. Bedenk het maar!
Er zijn ook gasten op YouTube die gitaren bouwen van de gekste dingen, zoals lego of potloden. Deze vind je niet snel voor de verkoop, maar het is wel heel gaaf.
Conclusie
Gitaar spelen is een leuke bezigheid voor in je vrije tijd en in dit artikel ben jij erachter gekomen hoe een gitaar eigenlijk in elkaar zit, welke materialen er worden gebruikt en hoe het productieproces van zowel een akoestische als een elektrische gitaar in zijn gang gaat.
Zo weet jij welk soort hout en welke onderdelen jij vast hebt, terwijl jij meespeelt met de leukste liedjes op de radio.
Recente artikelen
Belangrijk! 5x beste gehoorbescherming voor baby's en kinderen!
Het luidste concert dat ooit werd gegeven, daarover verschillen de verhalen. The Who, Deep Purple en Mötorhead stonden bekend om hun meer dan 100 decibellen, maar ook een onschuldig ogend trio...
De ultieme “microfoon kopen” gids! [Alles wat je moet weten!]
Het uitkiezen van een microfoon is niet makkelijk. Je hebt namelijk zo ontzettend veel keus dat je door de microfoons de opnamestudio niet meer ziet. In dit artikel help ik je een handje. Ik leg...